Natagpuan sa isang buhanginan ng Barangay Wawa, Lumban, Laguna noong 1989 ang isang binatbat na tanso na may sukat na 8 x 12 pulgada . Nagpasalinsalin ito sa iba’t-ibang mangagalakal ng mga antigong bagay hangang sa nabili ito ng Pambansang Museo ng Pilipinas. Inskripsyon ng Binatbat na Tanso ng Laguna (IBTL) o “Laguna Copperplate Inscription” ang ipinangalan dito ng nasabing institusyon.
Ang Vocabulario de Lengua Tagala na isinulat ni Pedro de San Buenaventura O.F.M. ay ginamit ni William Henry Scott upang buuin muli ang teknolohiya at kulturang Tagalog noong ika-16 na siglo. Gamit ang katulad na pamamaraan ni Scott, nasilip ang lipunan at kultura ng Tagalog noong ika-10 siglo batay sa nakasaad sa IBTL. Sa loob ng dalawampung taon, ang Inskripsyon ng Binatbat na Tanso ng Laguna ay binigyan ng bahagyang kahulugan gamit ang Malayik, Sinaunang Java o kahit na ang Sinaunang Balines datapwat hindi tayo nahandogan ng tiyak na pagpapakahulugan. Sa pamamagitan lamang ng lubos na paggamit ng Vocabulario de Lengua Tagala ni San Buenaventura, nakalooban tayo ng tahas na pagsasalin ng Inskripsyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna.
Inilimbag ng Pila HIstorical Society at Bagong Kasaysayan noong Mayo 2013 ang isang aklat tungkol sa Inskripsyon sa Binatbast na Tanso ng Laguna na nabigyan ng saysay sa pamamagitan ng paggamit ng Vocabulario de Lengua Tagala ni San Buenaventura.
Inilimbag ng Pila HIstorical Society at Bagong Kasaysayan noong Mayo 2013 ang isang aklat tungkol sa Inskripsyon sa Binatbast na Tanso ng Laguna na nabigyan ng saysay sa pamamagitan ng paggamit ng Vocabulario de Lengua Tagala ni San Buenaventura.
NILALAMAN
Mula sa Patnugot………… Prop. Ma. Carmen V. Peñalosa,
Kawaksing Profesor, Miriam College,
Tagapag-ugnay, Bagong Kasaysayan, Inc.
Paunang Salita……………. Ms. Cora D. Relova, Pangulo,
Pila Historical Society, Inc.
Unang Bahagi:
Pagsusuri ng IBTL
Prop. Michael Charleston Chua
Pamantasan ng De la Salle, Maynila
Si Ginoong Jaime Figueroa Tiongson at
ang Inskripsyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna
G. Jaime Figueroa Tiongson
Pila Historical Society, Inc.
ANG SAYSAY NG INSKRIPSYON
SA BINATBAT NA TANSO NG LAGUNA
Pangalawang Bahagi:
Pagpapahalaga
Dr. Grace Barretto-Tesoro
U.P. Archaeological Studies Program
Pagtinging Arkeolohikal
sa Pagbasa ni G. Jaime F.Tiongson ng IBTL
Prop. Nancy Kimuell-Gabriel
San Beda College, Maynila
Ang Tundo sa Inskripsyon sa
Binatbat na Tanso ng Laguna (900MK-1588MK)
Dr. Lars Raymund Ubaldo
Pamantasan ng De la Salle, Maynila
Ang Inskripsyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna
bilang isa sa mga Batayan ng Pag-iral ng
Pamayanang Tatawaging “Katagalugan”
Pangatlong Bahagi:
Karagdagang Ambag
G. Timothy James Vitales
Pambansang Museo ng Pilipinas
Mula Pulilan hanggang Binawangan:
Dalawang Lakbay-aral sa Rehiyon ng IBTL
Ms. Donna Arriola
U.P. Archaeological Studies Program
BINAWANGAN: Ang Paghahanap sa Binwangan ng IBTL
Ms. Joan Tara Reyes & Ms. Elle Lim
U. P. Archeological Studies Program
Mula Maynila tungong Paracale:
Ang mga Ekspedisyon ni Juan de Salcedo
Dr. Luciano P. R. Santiago
Pila Historical Society, Inc.
Sinaunang Pila:
Mula Pailah sa Pinagbayanan (900 – hk 1375)
hanggang Pagalangan (hk 1375 – 1811)
Dr. Grace Barretto-Tesoro
U. P. Archaeological Studies Program
Ano at Saan ang Lumban sa Pagdating ng Kastila?
Prop. Michael Armand P. Canilao
U. P. Archaeological Studies Program & Departamento ng Sosyolohiya
at Antropolohiya, Pamantasan ng Ateneo de Manila
Ang Ginto ng Tagalog at Tradisyunal na Pagmimina nito
Ms. Anna Pineda
U. P. Archaeological Studies Program
Ang mga Tera-terasang Palayan
ng Laguna at Katagalugan
Pang-apat na Bahagi:
Pangkalahatang Perspektiba
Dr. Zeus A. Salazar
Retiradong Profesor, U.P. Diliman & DLSU, Maynila
TUNDUN-PAILAH-BINWANGAN:
Ang Sistemang Ilog Ilaya-Ilawud ng Katagalugan bilang Halimbawa ng Isang
Proseso ng Pagkabuo ng mga Sinaunang Pamayanan ng Kapilipinuhan
Indise
Tungkol sa mga Nag-ambag